Recurso Educativo Exemplar
O Centro deseñouse seguindo a filosofía de Amigos da Terra, e cun importante matiz diferencial entre o resto dos equipamentos de educación ambiental galegos, pois apostamos porque o propio equipamento constituíra en si mesmo un recurso educativo exemplar, incorporando na súa construción aqueles principios que servirían de base ao seu proxecto educativo, e que a súa vez son coherentes cos principios dunha asociación ecoloxista cun fondo compoñente de compromiso social.
As Corcerizas preséntase a día de hoxe como un centro de educación ambiental e albergue pioneiros, e con poucos referentes equiparables no Estado por estar concibida seguindo esta perspectiva de sostibilidade dende a súa planificación, construción, xestión e uso:
Edificios eficientes no uso da enerxía: Bioconstrución
As instalacións constan de Aula, Comedor e Albergue con capacidade para 45 persoas.
No seu deseño, construción e melloras realizadas, aplicáronse técnicas e criterios de Bioconstrución, que incorporan sistemas produtivos eficientes e aforradores de enerxía; materiais saudables e respetuosos co medio en todos os momentos do seu ciclo de vida (produción, utilización, eliminación), elaborados no territorio próximo e respetando os usos tradicionais.
Ler máis »
Principais aspectos que aplicamos en
As Corcerizas:
- Prospección da xeobioloxía do terreo, analizando posibles cursos de augas, fallas, radioactividade, etc., procurando o lugar óptimo para cada edificación segundo o seu uso.
- Elección do lugar de construción tendo en conta factores bioclimáticos, integrando as edificacións na contorna e minimizando o impacto paisaxístico.
- Orientación axeitada para maior aproveitamento da enerxía solar de forma pasiva, e consecuente distribución dos espazos interiores segundo o seu emprego.
- Emprego de materiais de produción local, saudables e biocompatibles: aceites naturais para protexer a madeira e pinturas ecolóxicas; illantes naturais como a cortiza de sobreira; emprego de morteiros de cemento branco, cal e barro.
- Madeiras procedentes de talas sostibles.
- Uso de teitos verdes no comedor e aula: cubertas vexetais como regulador térmico.
Enerxías Renovables: Sistema descentralizado e con supervisión remota
O sistema enerxético de As Corcerizas é totalmente independente da rede eléctrica convencional, conformando o que se coñece como “illa enerxética”. Toda a produción eléctrica provén exclusivamente de enerxías renovables, demostrando a viabilidade e beneficios da diversificación das fontes de produción local.
Ler máis »
- Solar: módulos fotovoltaicos que proporcionan 6 Kw de electricidade.
- Hidráulica: microturbina combinada cun pequeno encoro preexistente, que produce de media 6 Kw de enerxía eléctrica.
- Eólica: aeroxenerador que aporta una potencia pico de 5Kw.
O feito de non existir conexión á rede eléctrica convencional fai preciso un sistema propio de acumulación (baterías estacionarias), permitindo o almacenamento nos períodos de maior produción e poñendo á nosa disposición a enerxía nos momentos con menos aportes.
O sistema conta cunha monitorización a través dun sistema de supervisión remota que nos permite:
- Conseguir o óptimo funcionamento do sistema.
- Profundizar no coñecemento da tecnoloxía sobre todo minieólica, así como dispoñer de datos directos sobre os recursos eólico e solar.
- Visualizar facilmente a produción das fontes renovables e continuar demostrando a súa viabilidade.
O sistema de produción de calor tamén emprega fontes renovables:
- Enerxía solar térmica: para auga quente sanitaria e apoio ao sistema de calefacción.
- Enerxía eólica: en momentos de máxima produción, cando as baterías non poden almacenar máis, actívase a caldeira eléctrica.
- Biomasa: caldeiras que abastecen ao albergue, comedor e aula de auga quente para uso sanitario e para calefacción.
Estas fontes abastecen o sistema de calefacción das instalacións: muros radiantes de barro cru, un material saudable, eficiente e sostible. Ao quecer estruturas con alta inercia térmica optimízase o sistema, que ademais permite unha captación corporal de temperatura superior que nos solos radiantes, funciona a baixa temperatura (35-40ºC), e está considerado como moi saudable pola súa transpirabilidade.
Minimización dos Residuos
Pretendemos reducir ao máximo posible a produción de residuos en todo o ciclo de vida dos produtos, mediante compras a granel e co mínimo embalaxe posible, de baixo impacto, priorizando o reutilizable e rexeitando algúns produtos tendo en conta a súa pegada ecolóxica.
Aplicamos o principio de reciclaxe coa compostaxe dos restos orgánicos; e a depuración biolóxica das augas residuais mediante a utilización dun sistema de plantas acuáticas en flotación.
Ler máis »
A materia orgánica producida na cociña sepárase en orixe e con ela facemos directamente compost.
O compost é abono orgánico obtido a partir da descomposición controlada da materia orgánica polos organismos descompoñedores (bacterias, fungos) e por pequenos animais como as miñocas e escaravellos.
A fracción compostable dos residuos é, con frecuencia, unha das máis contaminantes do fluxo de residuos urbanos, e a súa desviación dos vertedoiros e incineradoras pode contribuír significativamente a acadar os obxectivos locais de reciclaxe.
- Depuración das augas cun filtro de plantas acuáticas
Este sistema basease na utilización de plantas acuáticas da familia das macrofitas (espadanas, xuncos, lirios amarelos ou platanarias), que de forma natural atópanse enraizadas no terreo, pero que aquí se transforman artificialmente en flotantes.
Ao flotar, as plantas forman un tapiz de raíces que ocupa toda a balsa, forzando a que toda a auga circule por esta esponxa de raíces.
Grazas ao osíxeno que inxectan as follas das propias plantas, as raíces crean ao seu redor un ambiente osixenado que favorece a unión de bacterias microbianas. Estas son as que absorben e se nutren das cargas contaminantes e da materia orgánica, devolvendo a auga limpa ao medio.
Alimentación Sostible
En As Corcerizas preparamos as comidas, na medida do posible, con alimentos procedentes da agricultura ecolóxica e local, demostrando a viabilidade do seu consumo e apoiando o desenvolvemento das pequenas explotacións da zona. Para aqueles produtos que non son cultivables de xeito local, recurrimos aos canais de comercio xusto, como no caso do café, cacao ou panela.
Ler máis »
Os menús son elaborados con baixo contido en carnes e peixes, tendo en conta o impacto ecosocial que supón o seu excesivo consumo actual. Contémplanse as diferentes opcións como a vexetariana e a vegana, así como a adaptación dos menús as distintas intolerancias como ao glute ou lácteos.
O carácter educativo que supón a propia comida servida no comedor e os menús elaborados polo persoal, incitan á reflexión sobre a pegada ecolóxica da nosa alimentación diaria.
Os alimentos veñen cada vez de máis lonxe, como os “pementos de Padrón” de Marrocos ou os kiwis de Nova Zelanda. En Galicia as terras de cultivo se abandonan, mentres noutros lugares do Sur selvas e pobos son arrasados para producir alimentos baratos que viaxarán miles de quilómetros ata chegar ás nosas mesas.
Unha alimentación sostible, ademais de ser saudable, debe respectar o medio no que todas e todos convivimos. Pensamos que a experiencia vivida é a mellor ferramenta para sensibilizar e concienciar da necesidade de cambiar os nosos hábitos alimenticios para o ben da nosa saúde, o medio ambiente e a prosperidade do rural galego.
